ik werd vanochtend wakker met een nieuw inzicht. Wat heb ik toch met diploma’s? Laatst volgde ik een cursus Reiki, maar hoefde het certificaat niet te hebben. Waarom toch?
In mijn leven heb ik veel diploma’s gehaald: zwemdiploma, scheidsrechtersiploma, Atheneum, PABO, diploma godsdienst onderwijs, master of business study’s en als klap op de vuurpijl PHD dr. Entrepreneurship. Dit laatste diploma is het meest indrukwekkend, grote namen, dikke handtekeningen en een zegel van de universiteit. Maar ja wat moet je met al dat papier?
Mijn vader had geen diploma’s. Door omstandigheden en zijn gezondheid lukte het hem niet een schoolopleiding af te maken en zo moest hij overal onder aan de ladder beginnen en keek hij gefrustreerd op naar zijn bazen die wel gestudeerd hadden. Hij stimuleerde zijn kinderen dan ook om diploma’s te gaan halen. Ik wilde mijn vader graag een plezier doen en ging voor het hoogst haalbare in die tijd: gymnasium!
In 3 gymnasium geraakte ik echter in een crisis. Ik kon het niet verwerken als ik een slecht cijfer haalde en kreeg buikpijn. Mijn moeder nam me mee naar de dokter en die zei dat ik een maagzweer zou krijgen als ik zo doorging. Hij raadde me aan warme melk te drinken en vroeg naar bed te gaan. Dat laatste was geen probleem, door mijn krantenwijk stond ik elke dag om 5:30 uur op.
Mijn moeder bedacht toen dat het wellicht een oplossing zou zijn als ik met haar meeging naar haar geloofsgemeenschap. Ik stond daar wel voor open en het bleek een match. Het voelde als thuiskomen. Er was een vrolijke sfeer en er werd veel gezongen. Ook bestond de gemeenschap voor een groot gedeelte uit jonge mensen. Ik dompelde mij onder in het evangelie (zonder diploma) en in deze omgeving bleek een opleiding niet veel waard(vertrouw op de Heer met geheel uw hart en steun op uw eigeninzicht niet, was een van de liedteksten). Inspiratie vanuit de geest stond voorop. Ik liet me dopen in de heilige geest en begon op mijn 16e aan mijn spirituele reis.
Ik zakte af naar het Atheneum en haalde mijn diploma met twee vingers in mijn neus. In zijn memoires schreef mijn vader dat ik koos voor een pretpakket en mijn talent verkwanselde. Ik koos vervolgens voor de PABO en haalde hier ook mijn diploma, maar leerde het meest van mijn medestudenten en de hartelijke manier waarop zij mij in hun midden ontvingen. De PABO was een kleine gemeenschap met een grote knuffelfactor. Precies wat ik toentertijd nodig had. Aan het einde van de opleiding werd een van de studenten getroffen door Botkanker. Hij verschrompelde voor onze ogen. Als jong gelovige meende ik er goed aan te doen hem met olie te zalven en bad ik voor hem om het tij te keren. Het mocht niet baten. Kees (de student in kwestie) verruilde het aardse voor het Hemelse. Ik was enorm verdrietig en teleurgesteld dat ik hem niet had kunnen redden. Mijn geloof was waarschijnlijk nog niet sterk genoeg. Het afscheid van Kees was heel liefdevol en in de loop der jaren meende ik hem nog af en toe te zien. Hij is nog steeds niet uit mijn hart verdwenen!
Dat een gediplomeerde docent niet meteen een goede docent is bleek al gauw. Ik had grote moeite om orde in de klas te houden en raakte zwaar teleurgesteld in mijzelf. Toch hield ik vol dat mijn roeping in het onderwijs lag en maakte een overstap naar het middelbaar onderwijs, waar ik leerde dat een dosis humor onontbeerlijk is om te kunnen overleven voor de klas. Aan mijn diploma had ik weinig gehad. Kennis is macht, maar zonder gevoel(aanvoelen) kom je niet waar je wezen moet!
Ik leerde in deze tijd naar mijn innerlijke stem luisteren en groeide in mijn vak. Ik stapte over naar het MBO-college waar ik een door de wol geverfde leraar werd en respect afdwong van mijn leerlingen en collega’s. Ik kwam in een flow en durfde mij kwetsbaar op te stellen. Ook hier genoot ik van de kleine gemeenschap waar ik deel van maakte en voelde me geliefd en gewaardeerd. Uiteindelijk stapte ik begin deze eeuw over naar het HBO en haalde mijn masterdiploma binnen zodat ik gekwalificeerd les kon geven. Een mooi verhaal over het schrijven van een scriptie is te vinden in het boek rooksignalen van Marian Donner. Zij is doodongelukkig binnen het huidige onderwijsstelsel, maar vindt via de steun van een wereldvreemde professor haar weg naar de top.
Afijn ik had het over de waarde van een diploma. Mijn laatste diploma haalde ik in 2019, mijn PHD. Inmiddels was mijn vader overleden en was dus niet aanwezig bij de uitreiking. Ik wist de plechtigheid naar mijn hand te zetten door mijn onorthodoxe manier van communiceren en heb eigenlijk het meest genoten van de speeches van de hoogleraren die mij begeleid hadden in dit traject. De een roemde mij vanwege het feit dat ik mijn comfortzone voortdurend blijf uitbreiden en de ander wees op mijn grote zelfvertrouwen. Deze complimenten waren mij eigenlijk meer waard dan het diploma dat ik uitgereikt kreeg.
Het gaat hierbij om dingen die je niet uit de boeken kunt leren, maar enkel kunt verwerven door het leven aan te gaan. In mijn lessen op het HBO heb ik dan ook mijn studenten uitgedaagd om hun comfortzone te verlaten en op zoek te gaan naar hun innerlijke drijfveren. In mijn ogen is dit waardevoller dan alle diploma’s die je in je leven op elkaar kunt stapelen. Ik realiseer me dat ik hier wellicht iets te kort door de bocht ga, maar ik wil mijn betoog graag afsluiten met een verwijzing naar het boek van Robert Fulghum: All I really needed to know I learned in Kindergarten. Dit is de opsomming die hij daar maakt:
- Share everything.
- Play fair.
- Don’t hit people.
- Put things back where you found them.
- Clean up your own mess.
- Don’t take things that aren’t yours.
- Say you’re sorry when you hurt somebody.
- Wash your hands before you eat.
- Flush.
- Warm cookies and cold milk are good for you.
- Live a balanced life—learn some and think some and draw and paint and sing and dance and play and work every day some.
- Take a nap every afternoon.
- When you go out into the world, watch out for traffic, hold hands, and stick together.
Ik ga het boek nogmaals lezen, maar onthoud alvast goed: warm cookies and cold milk are good for you!